ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ

 

Ανθρώπινη έκφραση με την οποία γίνεται συνεννόηση μεταξύ των ανθρώπων μέσω της γλώσσας κυρίως..

 

ΕΙΔΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

1.          Λόγος καθημερινής συνεννόησης και έκφρασης. Λόγος αυθόρμητος, ελεύθερος με πολύ μεγάλες ποιοτικές διαβαθμίσεις.

2.          Λόγος συζητήσεων.

3.          Λόγος σχολικής επικοινωνίας. Εδώ έχουμε συγκρατημένο αυθορμητισμό και απαιτούνται ειδικές κινήσεις και μέθοδες  για τη βελτίωση του λόγου αυτού.

4.          Θεατρικός λόγος. Προγραμματισμένος και κατευθυνόμενος λόγος.

5.          Μονόλογος λόγος.. Ομιλίες, εισηγήσεις, ρητορική, ανάγνωση, ανάπτυξη συγκεκριμένου θέματος κλπ.

6.          Λόγος Μ.Μ.Ε.  Ποικιλία λόγου με διάφορους σκοπούς. (Παθητική ακρόαση)

7.          Συνθηματικός λόγος. Επιφωνήματα, συνθήματα πολιτικά κ.ά. , διαμαρτυρίες και πολλά άλλα.

8.          Λόγος μηχανικής και ηλεκτρονικής συνεννόησης. Τηλέφωνα, Ιντερνέτ, κλπ.

9.          Επιφωνηματικός λόγος.  Μωρά, δυσκολίες στην ομιλία, ετερόγλωσσες συνεννοήσεις κ.α.

 

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΛΟΥ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

 

1.             Ευκρίνεια, ορθοφωνία, καθαρότητα, σαφήνεια.

2.             Συντομία (οικονομία λόγου).

3.              Αποφυγή επανάληψης των ίδιων λέξεων. Χρησιμοποίηση ποικιλίας λέξεων.

4.             «Χρωματισμός» της φωνής ανάλογα με την περίπτωση.

5.             Κανονική ταχύτητα λόγου. 

6.             Αποφυγή παρεκτροπής  από το κύριο θέμα (κυρίως στις συζητήσεις).

7.             Ευγένεια.

8.             Ηρεμία λόγου.

9.             Σεβασμός προς το συνομιλητή μας στην καθημερινή συνεννόηση και στις οργανωμένες συζητήσεις.

10.         Υπομονή

11.         Χρησιμοποίηση καλολογικών στοιχείων, λογοτεχνικών λέξεων, αποφθεγμάτων, ρητών κλπ.

12.         Σοβαρή και συνεχής επαφή με τη λογοτεχνία, θέατρο, βιβλίων και περιοδικών κλπ.

13.         Αυτόματη προσαρμογή του λόγου σε κάθε περίπτωση

14.         Άνεση και σωστές κινήσεις  κατά την παρουσίαση ενός θέματος ενώπιον κοινού.

15.         Αποφυγή μεγάλων προτάσεων.

 

 

ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

 

1.       Η διαφορετικότητα του προφορικού λόγου παγκοσμίως και τοπικά .

2.       Οι διαφορές τοπικοί διάλεκτοι στην Ελλάδα (και όχι μόνο ) είναι σεβαστές.

3.       Η «ΜΟΥΣΙΚΟΤΗΤΑ»της γλώσσας σε κάθε λαό είναι σεβαστή και μοναδική.   

4.       Ο προφορικός λόγος είναι διαφορετικός σε κάθε επάγγελμα. Άλλος ο λόγος του αγρότη, του γιατρού κλπ.

5.       Δεν είναι δυνατόν να προσεγγίσει κάποιος όλες τις γλωσσικές ιδιαιτερότητες των ομάδων.

6.       Ο κάθε λαός έχει το δικό του ρυθμό και φιλοσοφία στον προφορικό λόγο. 

 

Κάθε προφορικός λόγος έχει τη δική του συναισθηματική χροιά και συναισθηματισμό.

 

 

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

 

Η  καλλιέργεια του προφορικού λόγου είναι μια συνθέτη υπόθεση που εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Σε κάθε περίπτωση η καλλιέργεια του προφορικού  λόγου εξαρτάται από την προσωπικότητα του κάθε ατόμου και από τις μικρές και μεγάλες τοπικές ή μη κοινωνίες. Κάθε, δηλαδή, προσπάθεια βελτίωσης του προφορικού λόγου πρέπει να έχει υπόψη αυτές τις παραμέτρους.

 

Η καλλιέργεια του Π.Λ. στηρίζεται σε δυο άξονες: στην άμεση και έμμεση παρέμβαση.

ΑΜΕΣΗ : Η άμεση καλλιέργεια του προφορικού λόγου είναι εκείνη που αποβλέπει συνειδητά και συστηματικά στην βελτίωση του προφορικού  λόγου. Στην άμεση επέμβαση έχουμε το σχολείο και την παιδεία γενικότερα, διάφορα πανεπιστημιακά ή μη γλωσσικά ινστιτούτα, το οικογενειακό περιβάλλον, κλπ

Στην έμμεση παρέμβαση ή επηρεασμό περιλαμβάνονται το ευρύτερο κοινωνικό  περιβάλλον, το πολιτιστικό επίπεδο (ατομικό και ευρύτερο), η οικονομική κατάσταση, η ποιότητα του σχολείου και του ευρύτερου εκπαιδευτικού συστήματος, τα έντυπα, τα Μ.Μ.Ε, η λογοτεχνία η μουσική, οι εκδηλώσεις λόγου, το θέατρο, τα τοπικά παραδοσιακά ιδιώματα κλπ

 

ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

                         

Στη σχολική τάξη η βελτίωση του προφορικού λόγου είναι από τους πρωταρχικούς  στόχους.

 

Ποια είναι τα βασικά στοιχεία μιας συστηματικής βελτιωτικής παρέμβασης στο Ελληνικό σχολείο; (Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο).   

 

1.       Καλή γνώση της Ελληνικής Γλώσσας  από τους εκπαιδευτικούς και σωστή χρησιμοποίηση.

2.       Οργάνωση συζητήσεων και διαλόγων.

3.       Αξιολόγηση των συζητήσεων και διαλόγων από τους μαθητές. (Σ΄

4.        αυτό βοηθάει η ακρόαση και κριτική μαγνητοφωνημένων με τέτοιους διαλόγους και συζητήσεις )

5.       Συνεχής διορθωτική παρέμβαση από μέρους των εκπαιδευτικών προς τους μαθητές.

6.       Δραματοποίηση κειμένων που είναι κατάλληλα για το σκοπό αυτό.

7.       Διοργάνωση συνεντεύξεων μεταξύ των μαθητών.

8.       Το κάθε μάθημα στο σχολείο παραδίδεται και αξιολογείται (την άλλη μέρα) ΜΟΝΟ ΜΕ ΣΥΖΗΤΗΣΗ.

9.       Εμπλουτισμός του λεξιλογίου των μαθητών (συνεχής επαφή με την λογοτεχνία ,τον τύπο, τα βιβλία κλπ).

10.   Παρακολούθηση καλών σοβαρών κινητομαγραφικών παραγωγών καθώς και βιντεοταινιών ,θεατρικών παραστάσεων κλπ.

11.         Μουσικά ακούσματα με καλό στίχο.

12.   Καλές ξεναγήσεις σε διαφόρους πολιτιστικούς χώρους.

13.   Μικρές εργασίες και μελέτες από τους μαθητές με θέματα τα γλωσσικά ιδιώματα του τόπου, παραδοσιακά θέματα (όπως παροιμίες, δημοτικά τραγούδια κλπ).

14.   Παρακολούθηση ντοκιμαντέρ σχετικών με τα διάφορα μαθήματα.

15.   Παρουσίαση διαφόρων θεμάτων μέσα στην τάξη από τους  ίδιους τους μαθητές.

16.   Διοργάνωση εκπομπών από τους μαθητές στα τοπικά ραδιόφωνα και τους τηλεοπτικούς σταθμούς.

17.   Διοργάνωση  απαγγελιών ποιημάτων από τους μαθητες.

18.   Οι μαθητές στην τάξη μιλούν περισσότερο από τους δασκάλους.

19.   Επαφή του σχολείου με την οικογένεια με σκοπό τη βελτίωση του προφορικού λόγου.

20.   Οι μαθητές χαρακτηρίζουν τα πρόσωπα των κειμένων προφορικά, εξάγουν συμπεράσματα, περιλήψεις, κεντρική ιδέα, παρατηρήσεις κλπ.

21.   Δίδεται μεγάλη σημασία στην ευγένεια και το σεβασμό, στην προφορική έκφραση ηρεμία, στον πλούτο λέξεων και εκφράσεων «χρωματισμό»της φωνής, σεβασμό των συνομιλητών κλπ.

«ΟΠΟΙΟΣ ΞΕΡΕΙ ΝΑ ΜΙΛΑΕΙ, ΞΕΡΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ ΚΑΙ ΝΑ ΓΡΑΦΕΙ ΣΩΣΤΑ»

 

Ν.Κ

Δημοσίευμα  σε εφημερίδα