ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΣΤΟ ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
9 Σεπτεμβρίου 2003
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΟ
ΟΛΟΗΜΕΡΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Η παρέμβαση του σχολικού συμβούλου Ν. Καραΐσκου
Το «Ολοήμερο
Πιλοτικό Σχολείο» είναι μια «καινοτομία»
στην πρωτοβάθμια ελληνική εκπαίδευση που
εφαρμόστηκε συστηματικά το σχολικό έτος
1999 – 2000 σε 28 δημοτικά σχολεία της χώρας (νόμος
2525/1997).
Η «καινοτομία»
συνίσταται στο ότι τα παιδιά παραμένουν
στο σχολείο 2 με 2,5 ώρες παραπάνω (περίπου
μέχρι τις 4 το απόγευμα) υποχρεωτικά. Το 1998
με υπουργική απόφαση (Γ1/884/1998) καθιερώθηκε
και το «Ολοήμερο Σχολείο Διευρυμένου
Ωραρίου). Η διαφορά με το πρώτο είναι ότι
στο σχολείο αυτό είναι προαιρετική η
φοίτηση. Η «φιλοσοφία» και η ουσία των δύο
αυτών τύπων σχολείων είναι σχεδόν η ίδια.
Κυριότεροι στόχοι του Ολοήμερου Σχολείου σύμφωνα με τα επίσημα κείμενα είναι:
- Να διευρύνει
τις κοινωνικές παρεμβάσεις του σχολείου
και να δημιουργήσει προϋποθέσεις για το
άνοιγμά του στην κοινωνία και τον
πολιτισμό.
- Να εξασφαλίσει όρους και προϋποθέσεις
για ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση για όλα
τα παιδιά.
- Οι μαθητές να εντάξουν στον ελεύθερο
χρόνο τους Δημιουργικές Δραστηριότητες
- Οι μαθητές να τύχουν Στηρικτικής
Μαθησιακής Διδασκαλίας και να συμμετέχουν
σε δραστηριότητες εμπέδωσης και
διεύρυνσης των γνώσεων.
- Τα παιδιά να παραμένουν σ ένα περιβάλλον
ασφάλειας και δημιουργικής αξιοποίησης
του χρόνου τους.
- Προστασία των παιδιών των εργαζομένων
γονέων
- Οργανική σύνδεση Σχολείου - Κοινωνίας
- Αντιστάθμιση των παραγόντων που οδηγούν
σε εκπαιδευτικές ανισότητες με τη
δυνατότητα παροχής Στηρικτικής
Μαθησιακής Διδασκαλίας.
Μια αναμόρφωση προς αυτή την κατεύθυνση προϋποθέτει νέες συνθήκες και διαδικασίες μάθησης, νέες μεθοδολογικές στρατηγικές και προσεγγίσεις και νέα γνωστικά αντικείμενα.
Περιλαμβάνει εμπλουτισμό του προγράμματος του σχολείου με νέες δραστηριότητες οι οποίες ενισχύουν τη μάθηση και εμπέδωση και καλλιεργούν πολλαπλώς και σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα του μαθητή τη γνωστική ικανότητα (ικανότητα να μαθαίνει) και δίνει νέα ώθηση στην αρμονική και ισόρροπη καλλιέργεια του γνωστικού, συναισθηματικού και ψυχοκινητικού τομέα μέσα από την ποιοτική αναβάθμιση της αισθητικής αγωγής στην ευρύτερη έννοιά της.
Στο 'Ολοήμερο
Δημοτικό Σχολείο καταβάλλεται προσπάθεια
ώστε ο μαθητής επιστρέφοντας στο σπίτι του
να έχει προετοιμαστεί και να έχει
εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του για την
επόμενη μέρα. Για το λόγο αυτό η
προετοιμασία των μαθημάτων της επόμενης
μέρας πρέπει να γίνεται στα πλαίσιο του
σχολείου και υπό την επίβλεψη των
υπευθύνων για το σκοπό αυτό δασκάλων.
Το Ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο διαθέτει την
ανάλογη ευελιξία ώστε να καθίσταται
δυνατή η ενίσχυση των γνωστικών
αντικειμένων τα οποία δεν εκπροσωπούνται
επαρκώς στο ωρολόγιο πρόγραμμα ή δεν
εντάσσονται καθόλου σε αυτό, όπως είναι: η
Εικαστική Αγωγή, η Μουσική Αγωγή, η
Οπτικοακουστική Έκφραση, η Θεατρική Αγωγή,
ο Χορός και η Κίνηση, οι Αθλοπαιδιές, η
Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, ο Πολιτισμός,
αλλά και άλλες ποικίλες δράσεις που
επιλέγουν οι υπεύθυνοι ταυ προγράμματος. Η
διδασκαλία των Καλλιτεχνικών Μαθημάτων
στο σύνολό τους μπορεί και πρέπει στα
πλαίσια του Ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου
να συνδυαστεί με τη διοργάνωση
πολιτιστικών εκδηλώσεων όπως θεατρικές
παραστάσεις, εκθέσεις ζωγραφικής,
συναυλίες, χορούς κ.ά. Οι δραστηριότητες
αυτές προσδίδουν μια άλλη πιο δημιουργική
και ευχάριστη διάσταση στη μαθησιακή
διαδικασία και ταυτόχρονα δημιουργούν τις
αναγκαίες προϋποθέσεις για το άνοιγμα του
σχολείου στην κοινωνία και τον πολιτισμό
ενώ παράλληλα σχολείο αναδεικνύεται σε
πολιτιστικό κύτταρο της ευρύτερης
περιοχής.
Τέλος μια από τις βασικές λειτουργίες που καλείται να επιτελέσει το Ολοήμερο Σχολείο στο σύγχρονο κόσμο, είναι η προστασία και η ασφάλεια των μαθητών- Σήμερα το ωράριο του ελληνικού Δημοτικού Σχολείου δεν καλύπτει το ωράριο εργασίας των γονέων.
ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ
Ας έρθουμε τώρα σε ορισμένα θέματα Παιδαγωγικής και Διδακτικής. Ένα βασικό χαρακτηριστικό του Ολοήμερου Πιλοτικού Σχολείου είναι η χρησιμοποίηση ομαδοσυνεργατικών μεθόδων διδασκαλίας. Δουλεύουμε με ομάδες λοιπόν. Φυσικά υπάρχουν πολλές μέθοδοι ομαδοσυνεργατικές. Ο δάσκαλος θα διαλέξει αυτή που ταιριάζει στην περίπτωση. Ή θα εφαρμόσει μια δική του μέθοδο με στοιχεία επιστημονικά βέβαια και μέσα στο πνεύμα της ομάδας.
Τα παιδιά λοιπόν εργάζονται ομαδικά μέσα σε ένα περιβάλλον χαρούμενο, δημιουργικό, δημοκρατικό. Ο δάσκαλος είναι ο καθοδηγητής, ο βοηθός, ο συνομιλητής. Όλα τα μαθήματα συζητούνται, αναλύονται και εμπεδώνονται με δραστηριότητες, μικρές έρευνες και εργασίες από τα παιδιά. Η μάθηση λοιπόν στηρίζεται στη συζήτηση, την αναζήτηση, τη βιωματική προσέγγιση, στις εργασίες, στη δραστηριοποίηση του παιδιού.
Και θα πούμε μερικές βασικές λεπτομέρειες εδώ. Θα κάνουμε μερικές επισημάνσεις:
1. Ο παπαγαλισμός δεν έχει καμιά θέση στην τάξη του Ολοήμερου, αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη τάξη. Όπως ξαναείπαμε το μάθημα γίνεται με συζήτηση, ανάλυση, ερωτήσεις, απορίες, δραστηριοποίηση των μαθητών. Οι κανόνες, ιδιαίτερα στα Μαθηματικά και τη Γλώσσα γράφονται στο μυαλό κι όχι στον πίνακα. Αυτό σημαίνει πως με τη σωστή επεξεργασία, ανάλυση και επανάληψη το παιδί συνειδητοποιεί σιγά σιγά το μηχανισμό του μαθηματικού, γλωσσικού κλπ φαινομένου.
2. Έχει μεγάλη σημασία για το μάθημα της Γλώσσας, των Μαθηματικών και τη μάθηση γενικότερα η κατανόηση βασικών εννοιών που συνδέονται με το χώρο, το μέγεθος, το σχήμα, το χρόνο κλπ. Το θέμα αυτό το προσέχουμε ιδιαίτερα στις μικρές τάξεις. Αναφέρω μερικές βασικές έννοιες. Μακριά, κοντά, ενδιάμεσα, φαρδύς, στενός, ψηλός κοντός, βαρύς ελαφρύς, επίγειο, υπόγειο, εναέριο, σταθερός, ασταθής, αντικειμενικό, υποκειμενικό, δημόσιο, ιδιωτικό, ειλικρίνεια, εμπιστοσύνη, διακριτικά, αδιάκριτος κλπ.
3. Στα Μαθηματικά επιμένουμε στους μηχανισμούς. Με διάφορα εποπτικά μέσα, με συζήτηση, με ανάλυση προσπαθούμε να απλοποιήσουμε τα πράγματα. Δεν χρειάζονται πολλές ασκήσεις. Χρειάζεται καλή επεξεργασία των λίγων (1-2).
4. Στη γλώσσα. Να πούμε κατ΄ αρχήν πως η γραμματική δεν είναι μάθημα. Είναι εργαλείο για την ορθογραφία.. Θα σχολιάσουμε το ορθογραφικό φαινόμενο (που θα επαναληφθεί πολλές φορές στη συνέχεια), θα συζητήσουμε μερικά παραδείγματα και τέλειωσε. Ο χρόνος που διατίθεται για την γραμματική δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2 – 4 λεπτά. Το βάρος στη γλώσσα πέφτει στον προφορικό λόγο. Έχουμε πρόβλημα με το θέμα αυτό. Δεν ξέρουμε να μιλάμε. Η λογοτεχνία, το θέατρο, οι χαρακτηρισμοί, η μαγνητοφώνηση συνομιλιών των μαθητών και η κριτική κατόπιν, διάφορες αναπαραστάσεις π.χ. μια συνέντευξη, η επαφή με πολλές μορφές λόγου, η διόρθωση της φωνητικής, ο χρωματισμός, η ευγένεια, η ταχύτητα κλπ είναι σημαντικά πράγματα για την παραγωγή καλού προφορικού λόγου. Φυσικά προσέχουμε ΄τη σωστή γραφή, την ανάγνωση, και την κατανόηση. Πρέπει να μάθουμε στα παιδιά να γράφουν με μικρές προτάσεις, με ποικιλία λέξεων, με καλλιγραφικά γράμματα.
Επίσης, όσον αφορά την κατανόηση.: Να μπορούν να χαρακτηρίζουν τα πρόσωπα και τις καταστάσεις των κειμένων, να ανακαλύπτουν έννοιες και διδάγματα, να συνοψίζουν με τη μορφή της περίληψης και της κεντρικής ιδέας.
Να έρθουν σε επαφή με διάφορα είδη γραφής. (Λογοτεχνική, εμπορική, διαφημιστική, κοινωνική, προσκλητήρια, e-mail κλπ). Και για να μην πολυλογούμε: Να μάθουν να διαβάζουν τα χρήσιμα και τα ωφέλιμα και να γράφουν σωστά την Ελληνική γλώσσα. Κι όταν λέμε να μάθουν σωστά, δεν είναι μόνον η γραμματική.
«ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ»
Στα λεγόμενα «δευτερεύοντα μαθήματα» τα πράγματα είναι πιο απλά. Στη φυσική και χημεία τον πρώτο λόγο έχουν τα εποπτικά μέσα, τα απλά πειράματα, οι εφαρμογές, οι εργασίες των παιδιών. Τα πολλά λόγια εδώ (και παντού) είναι φτώχεια.
Στα πατριδογνωστικά μαθήματα συζητάμε περισσότερο και αναλύουμε. Πάντα με συγκεκριμένα παραδείγματα. Φυσικά σε κάθε περίπτωση κάνουμε αναφορά στη τοπική πατριδογνωσία. Το ίδιο γίνεται και με τα άλλα μαθήματα αυτού του είδους.
Εκείνο που δεν πρέπει να γίνεται είναι να απαιτήσουμε από τα παιδιά την άλλη μέρα να μας παπαγαλίσουν το μάθημα της προηγούμενης.
Στα λεγόμενα «καλλιτεχνικά μαθήματα». Στη μουσική ρίχνουμε το βάρος στο συναίσθημα περισσότερο και λιγότερο στην τεχνική και θεωρία. Πρέπει να μάθουμε στα μικρά παιδιά μερικά όμορφα τραγουδάκια, με νόημα και περιεχόμενο βέβαια, και κατά περίπτωση. Ακόμη πρέπει να τα συνηθίσουμε σε καλά ακούσματα.. Καλό είναι σε διάφορες περιπτώσεις το τραγούδι να συνδυάζεται με κινήσεις.
Στη ζωγραφική, γλυπτική, χειροτεχνία κλπ, πέρα από την καθαυτή δραστηριότητα και δημιουργία των παιδιών, είναι απαραίτητο να δουν έργα τέχνης διαφόρων μορφών και τεχνοτροπιών. Καλό είναι σε μερικές περιπτώσεις να φέρουμε στην τάξη και κάποιον ντόπιο καλλιτέχνη για να μιλήσει και να συζητήσει με τα παιδιά. Το Ολοήμερο δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα σε θέματα τέχνης και πολιτισμού. Η οργάνωση καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, εκθέσεων κλπ από τα ίδια τα παιδιά είναι κι αυτό ζητούμενο. Πάντοτε βέβαια με τη συμπαράσταση και τη βοήθειά μας.
Ο ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ Η ΟΥΣΙΑ
Τίποτα απ΄ όλα τα παραπάνω δεν πρόκειται να πετύχει, αν δεν καθορίσουμε στόχους και δεν προγραμματίσουμε σωστά την ύλη και το χρόνο.
Προγραμματισμός και στόχοι πρέπει να υπάρχουν για τη συγκεκριμένη ώρα, αλλά και σε εβδομαδιαία, μηνιαία και ετήσια βάση. Προσωπικά δίνω ιδιαίτερη σημασία στο προγραμματισμό και στόχους της συγκεκριμένης ώρας, χωρίς να υποτιμήσω τους άλλους στόχους και προγραμματισμούς που ανέφερα.
Ένα παράδειγμα: Στο δίωρο της Γλώσσας της Δευτέρας. Βάζω σαν στόχους την παραγωγή προφορικού λόγου μέσω της συζήτησης και της συνέντευξης. Ακόμη το γραμματικό φαινόμενο «σύνθετες λέξεις». Φυσικά θα πρέπει να υπολογίσω την ανάγνωση, την ορθογραφία, την κατανόηση του νέου κειμένου, τις λέξεις για την καρτέλα κλπ. Αυτοί είναι οι στόχοι. Πρέπει όμως να προγραμματίσουμε και το χρόνο. Έχουμε στη διάθεσή μας 90 λεπτά. Έχει τεράστια σημασία αυτός ο προγραμματισμός. Αν αφήσουμε τα πράγματα στην τύχη, θα χαθεί ο έλεγχος. Π.χ. ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ 5΄ . ΑΝΑΓΝΩΣΗ 8΄. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ: 5΄ . ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΝΕΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ – ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ 20΄. ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 10΄ . ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ (π.χ. Με μια συνέντευξη μεταξύ δύο ή και περισσότερων μαθητών) 20΄ ΔΙΑΦΟΡΑ 20΄ .
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ
«Προετοιμασία στο σχολείο» εν έτι 2003 είναι κάτι διαφορετικό από κείνη την παραδοσιακή γνωστή έκφραση των γονιών: «Κωστάκη, προετοιμάστηκες για το σχολείο;». Και εννοούσαν το διάβασμα, το συμμάζεμα της τσάντας κλπ.
Σήμερα η «προετοιμασία» είναι λέξη και ουσία του εκπαιδευτικού «γίγνεσθαι» και εντάσσεται στην «οικογένεια» των «καινοτόμων δράσεων». Πιο συγκεκριμένα, στα προγράμματα «ΟΛΟΗΜΕΡΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ» («πιλοτικά» και «διευρυμένου ωραρίου»).
Οι εμπνευστές της «προετοιμασίας» στα ολοήμερα σχολεία πάσης φύσεως είχαν κατά νου την ελλιπή διδασκαλία των μαθημάτων στο σχολείο (λόγω της μη σωστής εκπ/σης και επιμόρφωσης των δασκάλων, όπως υποψιάζομαι) και την υπερβολική παρέμβαση των ιδιωτικών φροντιστηρίων διαφόρων ειδών.
Ήθελαν με άλλα λόγια να βάλουν στο σχολείο ένα δωρεάν φροντιστήριο και να το φορτώσουν στις πλάτες απροετοίμαστων και μη ειδικά εκπαιδευμένων εκπ/κών. Να διευκρινίσουμε εδώ πως η έλλειψη ειδικής εκπ/σης και επιμόρφωσης είναι μεγαλύτερη σε κάθε ιδιωτική φροντιστηριακή δραστηριότητα, όπως είναι γνωστό σε όλους μας.
Και βγαίνει ολοφάνερα το συμπέρασμα από την κίνηση αυτή των εμπνευστών της «προετοιμασίας: Το σχολείο δεν είναι σε θέση να δώσει ολοκληρωμένη διδασκαλία των μαθημάτων στους μαθητές. Γιατί, εδώ που τα λέμε, αν για παράδειγμα, διδαχθούν σωστά τα Ελληνικά στο καθημερινό δίωρο, δεν χρειάζεται προετοιμασία στο σχολείο ή και στο σπίτι ακόμη. Το πολύ πολύ στο σπίτι να χρειάζεται «μια ματιά» που λέμε, από το μαθητή. Εκείνο που χρειάζεται είναι η «επέκταση» ή ο εμπλουτισμός της Γλώσσας με άλλες ενασχολήσεις. Θέατρο, έκδοση μαθητικών εφημερίδων, Καλλιγραφία κλπ. Αν πρέπει να γίνει κάτι, είναι να αφιερωθεί περισσότερος χρόνος για την βοήθεια των αδύνατων μαθητών. Να γίνει δηλαδή πιο εντατική, πιο συστηματική η Ενισχυτική Διδασκαλία και μάλιστα από δασκάλους που θα έχουν επιμορφωθεί στο θέμα.
Εν κατακλείδι, στην όλη αυτή υπόθεση που λέγεται «προετοιμασία στο σχολείο» (!!!) καλούμαστε να συμπληρώσουμε τις ελλείψεις και να διορθώσουμε τα λάθη μας. Έτσι πρέπει να το δούμε το όλο ζήτημα. Καλούμαστε να βελτιώσουμε το αποτέλεσμα της καθημερινής διδακτικής μας εργασίας με τρόπους που δεν ξέρουμε, με μεθόδους και στρατηγικές που δεν μας έμαθε κανείς.
Και βέβαια όλα αυτά δεν υποτιμούν το δάσκαλο. Υποτιμούν το σύστημα που εισάγει μέτρα και καινοτομίες χωρίς πρώτα να εκπαιδεύσει κατάλληλα το δάσκαλο.
Εν πάση περιπτώσει έχουμε μια δεδομένη κατάσταση και είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε όπως μπορούμε την προετοιμασία, αλλά και την ενισχυτική διδασκαλία.
Θα σας μεταφέρω μια παλιότερη παρέμβαση που έκανα στους συναδέλφους εκπ/κούς του Πιλοτικού 9ου Δημοτικού Σχολείου Κατερίνης:
Πριν πούμε ο,τιδήποτε για μεθόδους, πρακτικές κλπ για την ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ, καλά είναι να δούμε τα κύρια χαρακτηριστικά της ώρας αυτής.
Τα παιδιά την ώρα της "προετοιμασίας" είναι κουρασμένα από προηγούμενες δραστηριότητες.
Ο εμπνευστής της "προετοιμασίας" είχε κατά νου να γίνει στο σχολείο ό,τι γίνονταν και γίνεται πιο έντονα σήμερα στο σπίτι. "Μαθαίνω την ορθογραφία", "διαβάζω το μάθημα", "λύνω τις πολλές ασκήσεις" κλπ. Μια κατάσταση που αγχώνει παιδιά και γονείς. Πράγματα δηλαδή που είναι εκτός της φιλοσοφίας του Ολοήμερου, που πρέπει να είναι δημιουργικό και ευχάριστο σχολείο.
Τα παιδιά έχουν διδαχθεί το αντικείμενο και επομένως έρχονται σε επαφή με το ίδιο αντικείμενο ξανά. Κι όλοι ξέρουμε πως οι επαναλήψεις αυτού του είδους δημιουργούν στα παιδιά σοβαρές καταστάσεις ψυχικής κούρασης. Πράγματι είναι δύσκολο να ακούσεις δυο φορές την ημέρα τα ίδια πράγματα.
Η "προετοιμασία" στοχεύει το μάθημα της Γλώσσας και των Μαθηματικών. Δεν αφορά τα άλλα μαθήματα τα οποία, εννοείται, πως οι μαθητές τα έμαθαν το πρωί.
Τα παραπάνω χαρακτηριστικά ή παρατηρήσεις, αν θέλετε, μας οδηγούν σε συγκεκριμένες συμπεριφορές και πρωτοβουλίες.
Δεν πρέπει να κουράσουμε τα παιδιά. Η "προετοιμασία" να γίνεται σαν παιχνίδι. Ή τουλάχιστον η ατμόσφαιρα της τάξης να είναι χαρούμενη, ευχάριστη, άνετη. Ο δάσκαλος, επομένως, θα πρέπει να ξεχάσει τα προβλήματά του και να μεταβληθεί σε παράγοντα χαράς, σε φίλο και συνεργάτη του μαθητή, σε ηθοποιό ακόμη, που είναι έτοιμος να δώσει παράσταση μάθησης και χιούμορ. ΣΕ ΚΑΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Η ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΠΡΩΙΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ.
Το χιούμορ είναι το κυρίαρχο στοιχείο στην ώρα της προετοιμασίας. Όλα πρέπει να γίνονται με χιούμορ. Γράφοντας π.χ. τις λέξεις της ορθογραφίας στον πίνακα, βρίσκουμε εμείς και τα παιδιά παροιμίες, ανέκδοτα, επίκαιρα σχόλια κ.ά. με βάση τις λέξεις αυτές. Ακόμη και ένα άχαρο πρόβλημα αριθμητικής μπορεί να μεταβληθεί σε ευχάριστη υπόθεση, όταν παρουσιαστεί με χιούμορ. Έτσι άλλωστε δίνουμε στα παιδιά την ευκαιρία να εκφραστούν και να παράγουν προφορικό λόγο που είναι βασική επιδίωξη στα νέα Προγράμματα Σπουδών που ισχύουν σήμερα.
Η προετοιμασία απαιτεί κι άλλες προϋποθέσεις. Πριν μπούμε στην αίθουσα πρέπει να ξέρουμε το αντικείμενο που διδάχτηκε το πρωί ο μαθητής, θα πρέπει να διαβάσαμε το βιβλίο για το δάσκαλο, να διαλέξαμε τις βασικές εργασίες - ασκήσεις, να βρήκαμε τις φράσεις, ανέκδοτα, παροιμίες κλπ που σχετίζονται με την ορθογραφία και τις λέξεις για την καρτέλα. Ακόμη, αν κρίνουμε απαραίτητο, βρίσκουμε και τα σχετικά εποπτικά μέσα.
Η συνεργασία με τον πρωινό δάσκαλο των μαθημάτων είναι επιθυμητή κυρίως για να υπάρχει συντονισμός. Σε περίπτωση που είναι ο ίδιος δάσκαλος, θα πρέπει να αλλάξει παντελώς το ρόλο του.
Παραγνωρίζουμε τυχόν τάσεις του "πρωινού" δασκάλου που έχει συνηθίσει να φορτώνει τα παιδιά με σωρεία ασκήσεων και εργασιών. Εμείς θα ακολουθήσουμε αυστηρά τις οδηγίες του Υπουργείου Παιδείας (που εκφράζονται μέσω του βιβλίου του δασκάλου) οι οποίες καθορίζουν με σαφήνεια τις εργασίες που πρέπει να δώσουμε στα παιδιά για το σπίτι.
Σε καμία περίπτωση οι δάσκαλοι της ώρας της προετοιμασίας δεν βάζουν στα παιδιά "εργασίες για το σπίτι".
Αλλά ας γίνουμε ακόμη πιο πρακτικοί.
Από την αρχή της σχολικής χρονιάς, με διάφορους τρόπους και τακτικές προσπαθούμε να γνωρίσουμε τα παιδιά και να γίνουμε φίλοι μ΄ αυτά. Έτσι θα μπορέσουμε να κάνουμε καλύτερα τη δουλειά μας.
Η προετοιμασία αφορά, όπως ξαναείπαμε, μόνο τα μαθήματα της Γλώσσας και των Μαθηματικών.
Το είδος και το συγκεκριμένο μαθησιακό υλικό της προετοιμασίας αναφέρεται στο εγκεκριμένο βιβλίο του δασκάλου, από το οποίο δεν πρέπει να ξεφεύγουμε.
Για το μάθημα της γλώσσας το βιβλίο του δασκάλου αναφέρει τα εξής: " Για το σπίτι τα παιδιά έχουν να κάμουν δυο πράγματα: να διαβάσουν το ορισμένο τμήμα του κειμένου και να ασκηθούν να γράφουν ευανάγνωστα και ορθογραφημένα ό,τι προβλέπει το "Γράφω και μαθαίνω" και το βασικό λεξιλόγιο".
Για το μάθημα των μαθηματικών αναφέρει: "Μπορεί μία ή δύο ασκήσεις του μαθήματος να δοθούν σαν εργασία για το σπίτι. Κυρίως από κείνες που εξυπηρετούν τη σκοπιμότητα του μαθήματος.
